ساز گیتار در کدام دسته از سازهای موسیقی قرار دارد؟
ساز گیتار یک ساز زهی است که آن را هم با انگشت ( فینگر استایل) و هم با زخمه یا پیک (پیک استایل) مینوازند و از این جهت که سیمهای آن در اثر ارتعاش تولید صدا میکنند، به سازهای گروه کوردوفون تعلق دارد. این ساز علاوه بر داشتن قدمت تاریخی قابل توجه (چه از لحاظ ساختار آن و چه از لحاظ تکنیکهای نوازندگی) توانسته است همگام با تحولات موسیقی غرب پیشرفت چشمگیری داشته باشد. در نتیجه گونههای متفاوتی از آن بوجود آمده و هم اکنون جایگاه ویژهای در موسیقی جهان دارد.
اجزای ساز
گونههای مختلف این ساز ممکن است شامل اجزای متفاوتی باشند، یا شکل اجزاء یا جنس آنها با هم فرق داشته باشند. اما نهایتاً اجزای موجود در همهٔ انواع آنها به شرح زیر است:
- سردسته
- خرک
- هد
- فرت (Fret)
- Truss Rod پیچی که برای تنظیم انحنای دسته به کار میرود
- Inlays (زییناتی که نقش راهنما را دارند و معمولاً پشت فرتهای ۳ ۵ ۷ ۹ ۱۲ ۱۵ ۱۷ ۱۹ ۲۱ ۲۴ قرار میگیرند)
- دسته
- (پاشنه اتصال بدنه با دسته)
- بدنه
- پیکاپها (pickups)
- قسمتهای مربوط بهمدار الکتریکی تنظیمات ولوم
- خرک پایینی (Bridge)
- صفحه پیک گارد (گاهی برای مخفی کردن مدارها و گاهی صرفاً برای جلوگیری از خشدار شدن رنگ بدنه در اثر برخورد پیک به مرور زمان)
- صفحهٔ پشتی
- صفحهٔ جلویی
- قسمتهای جانبی
- دریچه خروج صدا (معمولاً دارای تزییناتی به نام rosset)
- سیمها
- saddleتنظیمکننده ارتفاع هر سیم
- فرت بورد (چوبی که فرتها روی آن کوبیده شدهاند)
اگر علاقه به فواید موسیقی بی کلام دارید پیشنهاد میکنم مقاله ( تاثیرات آهنگ بی کلام ) را بخوانید.
انواع مختلف این ساز
این ساز را به شیوههای مختلفی میتوان دستهبندی کرد. در این بین اگر بخواهیم از لحاظ صوتی آنها را دستهبندی کنیم، که مسلماً برای یک ابزار موسیقی مناسبترین روش خواهد بود. از آن جایی که نحوه تولید صدای آکوستیک در گیتار ارتباط تنگاتنگی با نوع بدنه آن دارد، ناچار به استفاده از دستهبندی بدنه خواهیم بود.
گیتارهای آکوستیک
ساز گیتار آکوستیک سازی است که وسیلهای جز بدنه آن صدای سیمها را تقویت نمیکند. صدای سیمها تنها در بدنهٔ چوبی توخالی آن تقویت میشود و به گوش میرسد. این نوع معمولاً شش سیم فلزی دارند که ضخامت آنها از زیرترین سیم تا بمترین سیم بهطور معمول بین ۱۳ تا ۵۶ هزارم اینچ میباشد. بدنه از اتصال صفحه چوبی پشتی، صفحه چوبی جلویی و دو قسمت چوبی انحنادار کناری ساخته میشود، که صفحهٔ بالایی معمولاً دارای سوراخ یا سوراخهای بزرگی است که به واسطه شکل و محل قرار گرفتنشان میتوانند ویژگیهای آکوستیکی خاصی به ساز بدهند.
گونهٔ اسپانیایی گیتار آکوستیک با عنوان گیتار فلامنکو شناخته میشود، که نامش را از سبک زیبای فلامنکو به ارث بردهاست. این ساز زمانی وارد موسیقی فلامنکو شد که اسپانیاییها فلامنکو را با سازهای دیگری مینواختند. پس از آن گیتار به شدت بر این موسیقی تأثیر گذاشت و هم اکنون کاملاً به آن وابستهاست.
گیتارهای کلاسیک
اصولاً باید گفت گیتار کلاسیک نوعی گیتار آکوستیک است. چون صدای آن بدون واسطه شنیده میشود. اما این نوع ساز کمی با گیتارهایی که با عنوان گیتار آکوستیک شناخته میشوند تفاوت دارد. بدنه آن کمی کوچکتر بوده و در آن به جای سیمهای فلزی از سه سیم نایلونی و سه سیم فلز تنیده شده به دور ابریشم استفاده میشود، که به آن صدای نرم و آرامی میدهد. این ساز نسبت به سازهای دیگر ارکستر و نیز گیتار آکوستیک صدای کمتری دارد و تنها یک سبک مشخص از موسیقی را ارائه میدهد.
گیتار کلاسیک خود از گیتار فلامنکو که اسپانیاییها آن را به کار میبردهاند مشتق گشته است. بین گیتار کلاسیک و گیتار فلامنکو تفاوت نا چیزی وجود دارد، معمولاً گیتار کلاسیک از چوبهایی که رنگ قهوهای تیره دارند ساخته میشود و گیتارهای با چوبهای زرد و روشنتر از آن گیتارهای فلامنکو هستند. اسپانیاییها از ساز گیتار برای نواختن موسیقی خودشان یعنی فلامنکو استفاده میکردهاند که بعدها با شروع دوران کلاسیک در موسیقی اروپا عدهای از این ساز برای نواختن قطعات موسیقی کلاسیک استفاده کردند.
گیتارهای الکتروآکوستیک
از لحاظ شکل نمیتوان تفاوت چندانی بین یک ساز الکتروآکوستیک با یک ساز آکوستیک پیدا کرد. اما از لحاظ صوتی گیتار الکتروآکوستیک روند الکتریکی را پیش میگیرد، بدین صورت که صدا توسط پیکاپ به شکل سیگنال الکتریکی درآمده، که بعد از طی کردن مسیرها و برخی ادوات الکتریکی، به وسیله آمپلی فایر تقویت میشود و سرانجام از طریق اسپیکرهای آمپلی فایر به گوش میرسد.
اگر تنظیمات خیلی خاصی برای آمپلی فایر (و افکت یا افکتها) نداشته باشیم، صدای این نوع با گیتار آکوستیک تفاوتی نخواهد داشت، با این تفاوت که حالا صدا تا حدود زیادی تحت کنترل میباشد. نوازنده بدون آنکه مجبور به تعویض ساز برای پیدا کردن صدای مورد نظرش باشد میتواند از طریق تنظیم اکولایزری که روی آن قرار دارد حالت صدا را تغییر دهد و با صدایی که مورد نظرش است نوازندگی کند.