مجری چه کسی است
مجری به شخصی گفته می‌شود که مسئولیت اجرا و ارائه برنامه های مختلف را بر عهده دارد. این برنامه ها شامل برنامه های رادیو، تلویزیون، همایش ها، جشن ها و … می شود.
مجری ها، چهره های عمومی (نماد بیرونی) تلویزیون بوده و مسئول سرگرم کردن مردم و اطلاع رسانی به مخاطبان هستند. به عنوان یک مجری شما باید بتوانید در انواع برنامه های زنده یا ضبط شده کار کنید از جمله در حوزه های :
- خبری
- ورزشی
- موسیقی
- برنامه کودک
- مسابقه
- علمی
- سیاسی
- برنامه های جذاب خاص مانند تاریخی و توریستی
هدف اصلی مجری ایجاد ارتباط با مخاطبانی است که آنها را نمی بیند. ساعات کاری او به زمانبندی برنامه ای که اجرا می کند، بستگی دارد. این ساعات می تواند نامنظم بوده و گاهی در صبح زود و یا نیمه شب باشد. محل کار مجری معمولا در استودیو (تلویزیون یا رادیو) و یا در فضای باز در شرایط آب و هوایی مختلف می باشد.
مجری تلوزیونی
بیشتر برنامه‌های تلویزیون بر مبنای فعالیت مجری اداره می‌شود. در این برنامه‌ها مجری می‌تواند در نقش معرفی کننده برنامه‌ها، میزبان، گزارشگر، مفسر یا … ظاهر شود. مجری تلویزیونی فردی است که در برنامه‌های تلویزیونی به خصوص برنامه‌های گفت‌وگو محور شرکت کرده و نقش اداره کننده بحث‌ها و گفتگوها را بر عهده می‌گیرد.
برخی، مجری تلویزیونی را صرفاً یک گوینده تلویزیونی غیرمسئول می‌دانند که تنها متنی را از حفظ و یا از روی کاغذ می‌خواند، اما کارشناسان تلویزیونی گویندگی را فقط یکی از مسئولیت‌های مهم و تخصصی متعدد این عنصر رسانه‌ای می‌دانند و معتقدند که باید بین این دو شخصیت یعنی مجری و گوینده تفاوت قائل شد.
مجری تلویزیونی از راه‌های گوناگونی فعالیت خود را انجام می‌دهد. اغلب به صورت مستقیم برای ارتباط با مخاطب به دوربین نگاه می‌کند و درباره برنامه یا موضوع آن به ارائه توضیحاتی می‌پردازد. گاهی نیز به دوربین نگاه نمی‌کند که در این حالت اغلب متنی را که به موضوع برنامه مربوط می‌شود و از قبل توسط نویسنده برنامه برای او آماده شده است را می‌خواند یا به صورت فی‌البداهه به ایراد سخنان مرتبط می‌پردازد.
گاهی نیز بدون نگاه کردن به دوربین، با افرادی که در استودیو و خارج از قاب تصویر قرار دارند صحبت می‌کند. از دیگر موارد پرکاربرد در برنامه‌های تلویزیونی، ارتباط مجری با میهمان برنامه است. در این حالت مجری به دوربین نگاه نمی‌کند، بلکه پیرامون یک موضوع خاص با میهمان برنامه به گفتگو می‌پردازد.
مجری رادیویی
مجری رادیویی نیز نقشی مشابه یک مجری تلویزیونی بر عهده دارد، با این تفاوت که در یک برنامه رادیویی نقش مجری بسیار پررنگ‌تر است. همچنین در رادیو حرکات جسمانی مجری دیده نمی‌شود و او باید تنها از طریق تغییر حالات صدای خود به انتقال حس بپردازد. مجری یا گوینده رادیو شخصی است که صدای خوب و لطیفی دارد، با آهنگی جذاب و متفاوت از دیگران.
علاوه بر صدای خوب، این شخص در عین حال باید دارای سواد و اطلاعات کافی باشد و بتواند به مفاهیم مربوط به متن ضمن خواندن توجه کند. در عین حال گوینده باید توان تشخیص کافی در بیان و القای مفاهیم و انتخاب ریتم مناسب برای بیان مفاهیمی که در متنش وجود دارد را داشته باشد.
تسلط کافی بر ادبیات و واژه‌های متن نیز بسیار مهم است و به همین منظور گوینده باید مدام برای خوب بیان شدن این واژه‌ها و اصطلاحات در صدد کسب اطلاعات تازه و جدید باشد.
از مهمترین خصوصیاتی که یک گوینده رادیو باید داشته باشد حساسیت در فهم و تفهیم مطالب است. یعنی هم خودش خوب بفهمد و هم خوب بفهماند و سعی کند که این حرکت را با احساس مناسب و قابل قبول به شنونده منتقل کند.
در واقع نقش عمده و نهایی گوینده رادیو این است که زمینه را برای برانگیختن ، رغبت شنیدن و گوش دادن و به طور کلی جلب توجه شنونده برای گرفتن این اطلاعات فراهم کند.
در ادامه با وظایف مجری رادیو و تلویزیون، دانش و مهارت مورد نیاز مجری رادیو و تلویزیون، بازار کار و فرصت شغلی مجری گری، درآمد مجری رادیو و تلویزیون و برخی از مجریان مشهور و معروف کشور آشنا می شوید.
وظایف مجری رادیو و تلویزیون
- ملاقات با تیم تولید برای فهمیدن نظرات و سلیقه آنها و به کارگیری آن در زمان اجرای برنامه
- ارتباط با محققان و پژوهشگران موضوع برنامه و تهیه متن و سوالات مصاحبه ها (در صورت نیاز)
- تمرین، تمرین و تمرین برای هرچه اجرای بهتر برنامه مخصوصا در برنامه های زنده رادیویی و تلویزیونی که تعداد زیادی مخاطب دارند.
- اجرا که شامل خواندن متن، مصاحبه با مهمانان و یا ارتباط با عوامل استودیو می باشد.
- عکس العمل صحیح نسبت به دستوراتی که توسط کارگردان یا مدیر برنامه از طریق گوشی در حین اجرای برنامه اعلام می شود.
- در اجراهای زنده، اگر چه مجری باید مطابق متن موجود پیش برود، ولی باید بتواند در برابر اتفاقات غیر منتظره نیز عکس العمل درست داشته و آنچه را که لازم است بیان کند.
مهارت و توانمندی های مورد نیاز مجری گری
- قابل اطمینان بودن و داشتن شخصیت برون گرا
- مهارت های ارتباطی و ارائه عالی – زیرا در غیر این صورت مجری گری شما زمان زیادی ادامه نمی یابد و مخاطبان از اجرای شما خسته خواهند شد!
- انعطاف پذیری – مخصوصا در برنامه هایی که مجری نقش اداره کننده یک جلسه گفتگو یا مناظره را ایفا می کند.
- توانایی فکر کردن و تصمیم گیری لحظه ای در صورت لزوم
- مهارت در انجام تحقیقات و مصاحبه
- حفظ آرامش در شرایط کاری پرفشار
- توانایی کار مطابق با دستورالعمل های فراوان موجود – زیرا مجریان در کنار اینکه باید نظر مخاطبان را جلب کنند، در همان لحظه باید به قوانین و مقررات سازمان صدا و سیما نیز پایبند باشند
- توانایی انجام همزمان چندین کار
- حافظه خوب برای ارائه متن هایی که از قبل آنها را حفظ کرده است
- توانایی انجام کار تیمی
- مهارت های کلامی عالی
آینده شغلی، بازارکار و فرصت های استخدامی مجری گری
مجری رادیو – بیشتر فرصت های شغلی موجود در این حوزه به صورت مستقل و قراردادی است که زمان آن می تواند از یک روز تا چند هفته یا چند ماه باشد. البته در رادیو و تلویزیون ایران که کمتر جنبه رقابتی دارد ( به دلیل دولتی بودن آن ) مجریان به صورت بلند مدت همکاری کرده و در استخدام آن هستند و تنها ممکن است برنامه آنها تغییر یابد. اما به طور کلی در دنیا رقابت در این حوزه نسبتا شدید است.
یک مجری توانمند و موفق، باید بتواند برنامه های مختلف را اجرا کند و حداکثر مخاطب را جذب نماید. همچنین مجری می تواند وارد شغل های دیگر مانند بازیگری و یا نویسندگی شود. در صورت کسب تجربه لازم نیز می توانید وارد شغل تولید و تهیه کنندگی شود.
البته برخی از مجریان ( به خصوص مجریان تلویزیونی) به دلیل شناخته شدن بودن نزد عموم مردم، به عنوان مسئول اجرای برخی همایش ها، کنفرانس ها و یا جشن ها نیز انتخاب می شوند.
شغل مجری گری در ایران با مسایل و مشکلاتی روبرو است که برخی از آنها عبارتند از :
- نبود رشته آکادمیک فراگیر در ایران در رشته مجری گری و گویندگی
- استخدام بسیاری از مجریان در تلویزیون بر اساس رابطه نه مهارت و تخصص
وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام مجری بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۷ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام مجری رشد ۳۳.۶ درصدی داشته است. در حالی که این عدد برای متوسط مشاغل ۷.۸ درصد بوده است. پیش بینی می شود در سال های آتی رشد متوسطی در میزان استخدام این شغل باشد.
درآمد مجری رادیو و تلویزیون
نکته قابل توجه اینکه مجریان تنها یک راه درآمد ندارد و خیلی از آنها بخش مهم و قابل توجه درآمد خود را از اجرای برنامه در خارج از تلویزیون و رادیو بدست می آوردند مثل مجری گری و گویندگی در سمینارها، همایش ها، جشن ها و میهمانی ها.
درآمد مجری گری در برخی از کشورهای جهان
آمریکا – متوسط درآمد سالانه مجری های رادیو و تلویزیون در سال ۲۰۱۳، ۴۰.۰۰۰ دلار می باشد.
استرالیا – متوسط درآمد سالیانه مجری های رادیو و تلویزیون در سال ۲۰۱۳، معادل ۴۰.۵۰۰ دلار آمریکا می باشد.
انگلستان – بر مبنای قراردادهایی که با کارفرما می بندند، درآمد متفاوتی دارند. مجریانی که به صورت مستقل کار می کنند، میزان درآمد آنها متغیر است.
کانادا – متوسط درآمد سالیانه مجری های رادیو و تلویزیون در سال ۲۰۱۳، معادل ۴۴.۵۰۰ دلار آمریکا می باشد.
شخصیت های مناسب شغل مجری گری
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد.
شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است. البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.