آشنایی با شغل تدوین گر
اگر می خواهید وارد حوزه سینما و تلویزیون شده و به دنبال شغلی اجرایی و خلاق هستید، این شغل برای شما مناسب است. تدوین در واقع آخرین مرحله از تولید فیلم بوده و پس از آن شکل نهایی فیلم آماده می شود.
صحنه های فیلم به صورت تکه تکه (پلان) ضبط شده و در آخر پس از اتمام فیلم برداری، مطابق با روند داستان فیلم ، توسط تدوین گر طوری به هم متصل می شوند که به بهترین شکل معنا و مفهوم فیلم به مخاطب انتقال داده شود. تدوین گر جزء گروه پس از فیلم برداری بوده و فیلم های خام و صداهای ضبط شده را با افکت ها، تصاویر گرافیکی و جلوه های ویژه ترکیب کرده و فیلم نهایی را تولید می کند.
او رابطه نزدیکی با کارگردان دارد و نظرات و عقاید او را در کار خود اعمال می کند. تدوین گر میبایست آشنا به امور تولید اعم از کارگردانی، تصویربرداری و صدابرداری باشد تا بتواند اشتباهات و یا اصلاحات را در تدوین به خوبی اعمال نماید. تدوین گران حرفه ای می توانند تاثیر زیادی روی کیفیت محصول نهایی بگذارند.
کار تدوین معمولا از زمان شروع فیلم برداری آغاز می شود به طوری که صحنه هایی که روزانه فیلم برداری می شود در اختیار تدوین گر قرار می گیرد و او آنها را مطابق با داستان فیلم و نظرات کارگردان سر هم می کند. در پایان فیلم برداری او یک فیلم خام منطبق با روند داستان، در اختیار دارد.
در این مرحله کار نهایی تدوین شروع شده و در پایان نسخه نهایی برای چاپ و تکثیر به لابراتوار ارسال می شود. پس از اکران خصوصی، با توجه به بازخورد تماشاگران و یا نظر کارگردان، هنوز امکان انجام اصلاحاتی در تدوین فیلم وجود دارد.
به طور کلی مراحل تدوین عبارتند از :
- مرحله ی اسمبلی(Assembly):در این مرحله تدوین گر از روی فیلمنامه و یادداشت های گزارش صحنه برای ایجاد نظم بین نماها پلان ها را از پلان اول تا آخر به ترتیب شماره نما و صحنه و سکانس شماره بندی می کند. در این مرحله هیچ حذفی صورت نمی گیرد.
- مرحله ی راف کات: در هنگام فیلم برداری در ابتدا و انتهای یک پلان مقداری بیشتر از آنچه مورد نیاز است فیلم برداری می شود تا به هنگام تدوین مونتور بتواند هر لحظه را که مناسب دید برای بریدن انتخاب کند. این مرحله را در واقع اولین مرحله ی واقعی تدوین می دانند اما هنوز پلان ها پیوند نهایی و منطقی خود را به دست نیاورده است.
- مرحله ی فاین کات:در این مرحله مونتور تصمیم نهایی را درباره ی نقطه ی برش یا کات و لحظه ی پیوند آن دو با یکدیگر می گیرد. اینک پلان هایی که به هنگام ساختن فیلم به طور جداگانه و در زمان ها و مکان های مختلفی فیلم برداری شده اند از نظر موضوع جریان وقایع و زمان و مکان دارای تداوم می گردد.
شماره ی هر پلان و سکانس و برداشت آن بر روی کلاکت نوشته می شود و در هنگام فیلم برداری جلوی دوربین شماره ی هر پلان نمایش داده می شود و صدای تقه ی کلاکت هم برای تدوین صدا لازم است.
تدوین گر باید زمان مناسب کنار یکدیگر قراردادن صحنه های فیلم را به خوبی تشخیص داده و به جزئیات توجه زیادی داشته باشد. همچنین باید صبور بوده و کارها را در زمان مقرر انجام و تحویل دهد. در این شغل مهارت های فنی، تجربه و ویژگی های فردی، برای بسیاری از کارفرمایان از مدارک تحصیلی ارزشمندتر است. علاقه مندان می توانند تجربه لازم را با کارآموزی ، انجام کارهای داوطلبانه رایگان و یا دوره های تخصصی موجود کسب کنند.
اکثر جشنواره های سینمایی دنیا، جایزه بهترین تدوین را دارا بوده و در بین کاندیداها بهترین گر را انتخاب می کنند. این موضوع اهمیت تدوین در فیلم سازی را مشخص می کند.البته به این نکته باید توجه داشت که کار تدوین فقط مختص کارهای فیلم سازی تلویزیون و سینما نیست. بلکه تعدادی از تدوین گران در تهیه بسیاری از پروژه های تبلیغاتی و ویدئو کلیپ ها نقش اساسی دارند.
تدوین گر معمولا به صورت پروژه ای مشغول به کار است. البته گاهی با توجه به زمان بندی های استودیوها، مجبور می شود به صورت شیفتی و گاهی در شبها کار کند. او باید منعطف بوده و بتواند برای ساعات طولانی کار کند. محل کار تدوین گر در استودیو، جایی که ساعت های طولانی باید با کامپیوتر کار کند، می باشد.
در ادامه با وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازارکار و فرصت شغلی، میزان درآمد و تدوین گران مشهور کشور آشنا می شوید.
وظایف تدوین گر
بسته به تخصص، نوع و اندازه پروژه کاری، وظایف تدوین گر عبارتند از :
- فهمیدن نیازهای پروژه از طریق کارگردان یا مشتری
- انتقال نسخه اولیه فیلم ها و ویدئو ها به کامپیوتر
- بررسی نسخه اولیه و مشخص کردن بخش های مناسب و بخش های حذفی
- جدا کردن و متصل کردن بخش ها با کمک نرم افزارهای ویرایشی
- حفظ داستان اصلی فیلم علیرغم ویرایش های انجام شده
- ایجاد نسخه خام از بخش های انتخاب شده
- افزایش کیفیت تصاویر به صورت دیجیتالی
- استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری برای اضافه کردن عناوین، تصاویر گرافیکی، صداها و افکت های تصویری
- گذاشتن همه بخش ها در کنار هم و تهیه نسخه نهایی
- تهیه DVD ها
- در پروژه های بزرگ گاهی یک تیم تدوین در کنار هم، کار تدوین را انجام می دهند.
مهارت و دانش مورد نیاز شغل تدوین گر
- خلاقیت – اکثر کارهای هنری نیاز زیادی به خلاقیت دارند تا بتوانند محصولی مورد توجه مخاطبان ارائه دهند. در تدوین هم تدوین گر باید نظرات و دیدگاه های مخاطبان را شناخته و برای اثرگذاری بیشتر فیلم با کمک خلاقیت خود از روش های جدیدی بهره بگیرد.تدوین گر
- داشتن دید هنری – از لازمه های اصلی کار تدوین، داشتن دید هنری بوده و در فهم درست روند کار و ایده ها و نظرات فیلم ساز به تدوین گر کمک زیادی می کند.
- دقت بالا و توجه زیاد به جزئیات – برای توجه کافی به کوچک ترین موارد در صحنه ها و کنار هم قرار دادن صحیح آنها مطابق با داستان فیلم
- مهارت های ارتباطی عالی – برای ایجاد ارتباط نزدیک با کارگردان، تهیه کننده و… در پروژه
- توانایی انجام کار تیمی – برای همکاری با سایر عوامل فیلم سازی از جمله کارگردان، صدابردار و… با هدف تهیه محصولی ارزشمند و با کیفیت
- تحمل فشار کاری زیاد و توانایی انجام به موقع پروژه ها
- مهارت های کامپیوتری خوب – از آنجا که بسیاری از کارهای تدوین امروزه به کمک نرم افزارهای کامپیوتری انجام می شود، تدوین گر باید بتواند به خوبی از کامپیوتر و این نرم افزارهای استفاده کند.
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل تدوین گر
برای ورود به شغل تدوین گری علاقه مندان می توانند در رشته سینما گرایش تدوین در دانشگاه های سراسری و همچنین در رشته تدوین در دانشگاه علمی کاربردی تحصیل کنند. در صورتی که افرادی نخواهند وارد دانشگاه شوند و یا در رشته دیگری تحصیل کرده اند و حال تصمیم دارند وارد شغل تدوین گری شوند، می توانند دوره های تدوین گری در آموزشگاه های آزاد را بگذرانند و تخصص لازم را کسب کنند.
بازار کار و آینده شغلی تدوین گر
تدوین گر می تواند به صورت قراردادی با شرکت های تولید فیلم، تلویزیون و شرکت های تبلیغاتی کار کند. زمان این قراردادها می تواند از یک روز تا چند ماه باشد. تعدادی از تدوین گرها هم در سازمان صدا و سیما استخدام می شوند. برخی نیز به استخدام شرکت های خصوصی فیلم سازی یا تبلیغاتی در می آیند.
شغل تدوین گری در ایران با برخی از مسایل روبرو است که عبارتند از :
- نداشتن امنیت شغلی
- شکل گیری استودیوهای تدوین فراوان غیر مجاز در کشور و عدم نظارت مسئولین بر آنها که در نهایت منجر به صدمه زدن به افراد حرفه ای در این بخش می شود.
در خصوص میزان استخدام و وضعیت بازار کار تدوین گر در ایران، آمار قابل قبولی در دسترس نمی باشد.
وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان
آمریکا – پیش بینی ها نشان می دهد میزان استخدام تدوین گران بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، رشد ۵ درصدی خواهد داشت. در حالی که متوسط این رشد برای همه مشاغل ۱۴ درصد می باشد.
میزان درآمد تدوین گر
اطلاعات درست و دقیقی از میزان حقوق و درآمد تدوین گر در ایران در دسترس نمی باشد. تدوین گرانی که در بخش خصوصی استخدام می شوند، با توجه به سیاست ها و وضعیت شرکت کارفرمای خود، حقوق متفاوتی دریافت می کنند. آنهایی هم که کسب و کار مستقلی داشته و به صورت قراردادی کار می کنند، بسته به میزان فعالیت شان، درآمدهای متفاوتی دارند.
متوسط درآمد تدوین گر در برخی کشورهای جهان
آمریکا – متوسط درآمد سالانه این شغل ۵۰.۹۳۰ دلار و برای همه مشاغل ۳۳.۸۴۰ دلار در سال ۲۰۱۰ و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۵۳.۴۰۰ دلار بوده است.
انگلستان – متوسط درآمد سالانه این شغل برای تدوین گران تازه کار تا ۳۸.۰۰۰ دلار و برای تدوین گران با تجربه بین ۸۱.۰۰۰ تا ۱۴۷.۰۰۰ دلار (قبل از کسر مالیات) می باشد.
شخصیت های مناسب شغل تدوین گر
در یک انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها، علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد. شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است.
البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی بیشتری در آن داشته اند.